Algemene beschouwingen Kadernota, 17 juni 2019
Het gaat goed met Nederland. Zelfs zo goed dat de landelijke overheid minder geld uit hoeft te geven en de budgetten niet kwijt kan. Volgens de regering gaat iedereen er op vooruit. Het aantal werkelozen is nog nooit zo laag geweest. Er worden grote woorden gesproken over het verduurzamen van het klimaat en er wordt flink geïnvesteerd in het onderwijs.
Hoe wrang is het dan ook om te moeten constateren dat volgens het principe gezamenlijk (Rijk en Gemeenten) de trap op en gezamenlijk de trap af, de uitkering van het rijk aan de gemeente flink lager is dan verwacht. Gelukkig krijgen we de komende jaren extra geld voor de jeugdzorg. Maar we zitten nog lang niet op het niveau van uitgaven toen het rijk nog verantwoordelijk was.
Naast tegenvallende uitkering van het rijk, zijn ook de kosten voor afvalinzameling aanzienlijk hoger, doordat de verbrandingsbelasting met maar liefst 137% is verhoogd!
Wij vinden de energietransitie en duurzaamheid van belang. We worden geacht onze gebouwen en ook de scholen te verduurzamen. Echter de normbedragen die we van het rijk krijgen voor onderwijshuisvesting zijn veel te laag om dit te bewerkstelligen.
Eigenlijk zouden we in een motie bij het Rijk moeten indienen om het Rijk op te roepen om boter bij de vis te leveren. Zonder middelen kunnen we immers hun doelstellingen niet waarmaken.
Ik ben benieuwd naar de mening van de andere partijen over een dergelijke motie?
Wij vinden het redelijk om de inkomsten die we missen vanuit het rijk neer te leggen bij de burger. Dezelfde burger profiteert immers ook van de lagere belastingen van het rijk.
We zien een toenemende vraag naar zorg en tegelijkertijd wordt het steeds lastiger om voldoende personeel te vinden. Dit geldt overigens voor meer sectoren. De loodgieter, zorgverlener, brandweerman, leraar en politieagent zijn niet meer te vinden. En juist voor deze beroepsgroepen is Heemstede onbetaalbaar geworden.
Wij zijn voor, met respect voor het groen en natuurhistorische waarde, het realiseren van meer betaalbare woningen binnen de bebouwde kom. Wat ons betreft als eerste Kennemerduin. Een prachtige kans om te experimenteren met gemengde woonvormen en het invullen van de maatschappelijke opgaven waar we voor staan. En zo zie ik wel meer mogelijkheden in ons dorp.
Ik wil specifiek ingaan op het IHP. Door de financiële positie van de gemeente, is er nu onvoldoende financiële ruimte om extra te investeren in het verduurzamen van deze gebouwen. We zouden het echt een gemiste kans vinden om bij de eerste gebouwen de mogelijkheid om gasloos te bouwen wordt afgesloten. We zijn voorstander van om tenminste gasloos te bouwen en voorbereidingen te treffen om later tot een energieneutraal gebouw te kunnen komen.
Ook het inzetten van reserves voor het voormalig politiebureau is geen weggegooid geld. Het gebouw wordt immers meer waard en bespaart aanzienlijk op de tijdelijke huisvesting. Hetzelfde geldt voor schoolgebouwen. Minder exploitatielasten geven de scholen ruimte om van grotere betekenis te zijn voor de directe omgeving en invulling te kunnen geven aan de zogenaamde wijkfunctie. Ook dit draagt bij aan een verbonden samenleving.
Hoe staan de andere partijen hierin?
We zijn een van de meest gewaardeerde gemeente van het land en dit willen we graag zo houden. Waarom wordt ons dorp zo gewaardeerd? Vanwege onze voorzieningen. Wij willen niet korten op onze voorzieningen.
Onze dienstverlening op het sociaal domein wordt hooggewaardeerd. Tegelijkertijd hebben we al jaren overschotten gehad. We zien dat de druk op de uitgaven groter wordt en constateren tegelijkertijd dat de gemeente al jaren grip heeft op deze ontwikkelingen. We hebben er dan ook vertrouwen in dat het niveau van de reserve sociaal voldoende blijkt te zijn.
Met betrekking tot het sociaal domein zou toch aan de PM-posten die nu wel worden benoemd, maar niet financieel zijn meegenomen, inhoud moeten worden gegeven. Wij zijn voor het doen van experimenteren volgens de zogeheten Nieuwe route waarbij we met de client aan het roer op maat gemaakte zorg door mantelzorgers, vrijwilligers, voorliggende voorzieningen en professionals kunnen aanbieden. Dit is noodzakelijk om ook in de toekomst toch voldoende zorg te kunnen blijven leveren.
Samenvattend
We hopen dat het Rijk tot inkeer zal komen en voor de diverse taken (jeugdzorg, onderwijshuisvesting, maatschappelijke opvang en beschermd wonen, de omgevingswet) die wij moeten uitvoeren een reële uitkering zullen geven. We hopen nog op aanpassingen en meer duidelijkheid in de loop van het jaar.
We vinden het gerechtvaardigd dat de lagere uitkering en hogere belastingen van het Rijk in de vorm van extra verhoging van de OZB worden gecompenseerd.
Wij zijn tegen eventuele bezuinigingen op voorzieningen.
Parkeertarieven mogen wat ons betreft stijgen. Een verhoging vergroot wellicht de doorstroming en stimuleert het gebruik van de fiets en Openbaar Vervoer. Dit moet echter wel bezien worden in een bredere visie over parkeren om het waterbedeffect te voorkomen.
We zijn terughoudend met de verkoop van vastgoed aan particulieren. We staan immers voor een flink aantal opgaven die we samen met onze maatschappelijke partners (welzijn, zorginstellingen en woningcorporaties) invulling zullen moeten geven. Niet strategisch vastgoed valt wat ons betreft buiten de scoop van de verduurzaming van gemeentelijk vastgoed.
